Pacjentom po udarze mózgu nie zalecam uprawiania sportów ekstremalnych, jak np. bieganie na dystansie powyżej 10 km - wyjaśnia Agnieszka Mrozowicz, specjalista neurolog z Centrum Medycznego Damiana. Nadmierny wysiłek fizyczny, w tym bieganie w zawodach, takich jak maratony lub półmaratony zwiększa ryzyko rozwarstwienie tętnic szyjnych. Aktywne ćwiczenia obejmują wysiłek fizyczny wywierany na aktywność mięśni. Ćwiczenia te mogą obejmować aktywny zakres ruchu, tak i jak samo rozciąganie lub ogólne ćwiczenia rehabilitacyjne po udarze, w których poruszasz mięśniami poprzez ruchy terapeutyczne. Tak długo, jak wykonujesz ćwiczenia samodzielnie, jest to ćwiczenie Rozciąganie języka i ćwiczenia wzmocnią mięsień i ułatwią pacjentom po udarze wydawanie odpowiednich dźwięków w celu tworzenia słów. Pomaga to również wzmocnić ścieżki neuronalne i „pamięć mięśniową” mowy, którą pacjenci mogą utracić po udarze. Jednym z takich ćwiczeń jest wtykanie i wysuwanie języka. Granice przeciwwskazań do rehabilitacji po udarze mózgu zapalenie żył kończyn dolnych z utrzymującym się zespołem pozakrzepowym. Chorą przyjęto do szpitala w stanie ogólnym według skali Rankina –5, z lewostronnym poraże-niem kończyn i przymusowym ułożeniem ciała w pozycji leżącej oraz nietrzymaniem moczu i stol- Ćwiczenia ruchowe po udarze mózgu. Rehabilitacja funkcjonalna ukierunkowana jest na indywidualną pracę z pacjentem prowadzona tak, by w maksymalnym stopniu usunąć fizyczną niesprawność i odzyskać utracone funkcje kończyn, a szczególnie dłoni. Jej podstawą jest kinezyterapia, czyli leczenie ćwiczeniami ruchowymi, które wykonuje się w stałej kolejności: ćwiczenia bierne, czynne wspomagane, czynne. Po ich przebyciu chory winien ustawić kończynę w określonej pozycji i móc ją utrzymać. Kolejnym etapem jest wprowadzenie oporowych ćwiczeń wzmacniających. Mechanizm rehabilitacji osób po przebytym udarze najczęściej opiera się na wykonywaniu ćwiczeń . Od czego zacząć terapię afazji? Jakie obszary ćwiczyć? Jakie ćwiczenia proponować? Na czym się skupić? - wszystko zależy od wyników diagnozy, kondycji pacjenta i odzyskanych już sprawności. Jeśli jest możliwość - wszystkie te zagadnienia warto skonsultować z pacjentem, gdyż terapia powinna być "szyta na miarę". Bywa jednak, że pacjent dopiero odzyskuje siły i plan terapii układamy od początku. Niniejszy artykuł jest propozycją szczegółowych ćwiczeń, które można dobierać w zależności od potrzeb (nie obejmuje ćwiczeń dedykowanych w sytuacji porażenia i niedowładu). FUNKCJA PIERWSZA: UWAGA 1. gotowość do obdarzania uwagą - przedstawienie się jako terapeuta, - krótkie sesje mające na celu zmotywowanie do wysiłku, nabranie przez pacjenta poczucia wiary i sensu - omówienie sytuacji, celu i wstępnej propozycji terapii - zwrócenie uwagi na otoczenie (wyposażenie łóżka, sali, szafki, posiłki, lekarstwa itp.) - ćwiczenia sensoryczne (dotykowe, słuchowe) - ćwiczenia prostego naśladowania ruchu, także mięśni twarzowych (jeśli jest możliwość) 2. skupienie i rozwijanie trwałości uwagi - stymulacja sensoryczna np. dotyk połączony z pytaniami typu: takie same czy różne? - porównywanie bodźców ile razy dotknęłam? w co dotknęłam? zimne czy ciepłe? (np. łyżeczka, mokry ręcznik) - podobnie ćwiczenia sensoryczne ze słuchem - przykłady: ile razy zapukałam (zaklaskałam)? skąd dobiegł dźwięk? (popatrz lub wskaż stronę) zapukaj podobnie jak ja (szereg trzech, czterech stuknięć z różnym przedziałem czasowym) - stymulacja wzrokowa np. pokazywanie fotografii rodziny, przeglądanie gazet, książek, albumów - przytaczanie imion bliskich (także ukochanych zwierząt jeśli są) - wstępne ćwiczenia ruchowe: chwytanie, trzymanie, przekładanie, przekraczanie linii środkowej ciała, - wstępne ćwiczenia osłuchania z najczęściej używanymi słowami z codzienności (tak, nie, woda, butelka, pić, jeść i stopniowo, coraz bardziej zaawansowane) 3. stopniowe rozszerzanie zakresu uwagi - wprowadzanie większej ilości obrazów (zdjęć) i przedmiotów - stopniowe wydłużanie zdań kierowanych do pacjenta - poszerzanie zakresu bodźców z innych zmysłów ORIENTACJA W SCHEMACIE CIAŁA I PRZESTRZENI 1. ćwiczenia sensoryczne związane ze stronami ciała (góra, dół, w środku, tu, tam, prawa, lewa itp.) 2. ćwiczenia z najbliższą przestrzenią widzianą 3. ćwiczenia z przestrzenią wyobrażoną (pokój w domu, piętra, schody, korytarze itp.) 4. spacery i nazywanie stron oraz kierunków (do przodu, do tyłu, na bok, dookoła itp.) 5. ćwiczenia z orientacją przestrzenną w obrębie jamy ustnej (ćwiczenia kompleksu ustno-twarzowego i aparatu artykulacyjnego) - przykłady: - wysuń język - wciągnij policzki - przesuń czubek języka raz do jednego, raz do drugiego kącika ust (+ naśladowanie) - dotknij czubkiem języka górnych zębów itp. 1. pamięć semantyczna - nazywanie przedmiotów codziennego użytku, przechodząc stopniowo i powoli do trudniejszych poziomów: dni tygodnia, miesięcy, nazw pokojów, budynków, miast i państw, liczenia, kategoryzowania i wymieniania obiektów np. owoców, nazywania przedmiotów pokazywanych, ubrań, naczyń, pieniędzy, lekarstw (słów z codzienności pacjenta), 2. pamięć epizodyczna - ćwiczenia przytaczania zdarzeń z życia pacjenta (warto wcześniej porozmawiać z rodziną, by pomóc naprowadzić rozmowę na miłe wspomnienia) 3. pamięć proceduralna - rozmowy o tym jak coś się robi - można wykorzystać sensorykę i ćwiczyć wkładanie rękawów, buta, szukanie czegoś w torbie, wyszukiwanie czegoś na telefonie, nalewanie wody, herbaty, z czasem robienie najprostszych kanapek itp.) 4. pamięć robocza (krótkotrwała) - ćwiczenia: - powtarzania głosek (dwóch, trzech, stopniowo więcej) - powtarzania sylab - powtarzania słów w ciągu (ponownie zaczynamy od dwóch, stopniowo wydłużając ilość) - powtarzanie liczb i stopniowe przechodzenie do ćwiczeń odtwarzania ich od końca - przytaczanie podstawowych epizodów z czytanej lub opowiadanej prostej historii - przytaczanie postaci, ich imion, miejsca zdarzeń i sensu opowiedzianej anegdoty itp. 5. ćwiczenia pamięci sekwencyjnej np.: - powtarzanie kilku głosek, sylab, słów, cyfr - tworzenie i zapamiętywanie list (np. zakupów, czynności, osób) - powtarzanie i odtwarzanie materiały bezsłownego - zapamiętywanie rozmieszczenia bodźców (dotyk) i odtwarzanie ich z pamięci 1. inicjowanie czynności - zachęcanie pacjenta, by sam coś zaczął, warto na początku ćwiczyć wybieranie i podejmowanie decyzji 2. planowanie ruchu (praksja) w zakresie motoryki artykulacyjnej - omawianie prostych ćwiczeń policzków, warg i języka i zachęcanie pacjenta do naśladowania ich 3. planowanie ruchu w zakresie motoryki dużej - omawianie i zachęcanie pacjenta do wykonania krótkiej sekwencji ruchów dużych (obejmujących całe ciało) 4. planowanie ruchu w zakresie motoryki małej - pokazanie ruchu dłoni i palców (np. prosty rysunek, wycinanie, potarganie i pogniecenie kartki, a następnie rzucenie nią jak piłką w określonym kierunku) i zachęcenie pacjenta do wykonania podobnej sekwencji ruchów 5. monitorowanie ruchu i kontrola błędów - ćwiczenia np. z labiryntami, łączenie punktów, kolorowanie bez wyjeżdżania za linię, próby ruchowe typu przejście slalomem lub po omówionym wcześniej prostym torze przeszkód itp. 6. kontrola błędów w zakresie percepcji słuchowej - ćwiczenie typu "Powiedz jak się mówi poprawnie: lody czy jody, kajak czy kajaj, dzwonek czy zonek" - jeśli są problemy z powtórzeniem, można zachęcić pacjenta, by stuknął w blat kiedy usłyszy poprawną odpowiedź 7. kontrola błędów w zakresie percepcji wzrokowej - ćwiczenia typu "Zaznacz co tu nie pasuje" (na kartce) lub "Pokaż co tu nie pasuje" (na stole z rozłożonymi przedmiotami np. nóż, łyżka, widelec, ołówek) 8. kontrola błędów z wykorzystaniem historyjek obrazkowych - jedna kończy się prawidłowo, druga - nieprawidłowo - która jest poprawna? FUNKCJE PRELINGWALNE 1. segregowanie bodźców np. ćwiczenia z talią kart - segregowanie według kolorów lub figur 2. stopniowanie według nasilenia wybranej cechy np. rozmiaru 3. ćwiczenia wyróżniania cechy wspólnej i różnicującej - np. wskaż obiekty, które są owocami oraz podziel je na czerwone i żółte 4. ćwiczenia porządkowania według następstwa czasowego 5. ćwiczenia odnajdywania kategorii nadrzędnej 5. ćwiczenia dopasowywania i wskazywania kryterium dopasowania 6. ćwiczenia rytmów naprzemiennych np. trójkąt, kwadrat, koło, trójkąt, kwadrat, ...ROZUMIENIE I ROZWIĄZYWANIE PROBLEMÓW 1. zwykłe ćwiczenia typu prawda i fałsz - zestaw ćwiczeń w przygotowaniu 2. ćwiczenia z rozumieniem poleceń - np. wskaż na ilustracji prawy dolny róg, a następnie złóż kartkę na pół - ćwiczenia powinny być stopniowane od najłatwiejszych po trudniejsze 3. ćwiczenia w kategoryzowanie lub dopasowywanie w zależności od zaproponowanej cechy lub zbioru cech 4. proste zadania z treścią 5. proste łamigłówki - należy unikać tematyki dziecięcej, infantylnej, 6. dokańczanie fraz o charakterze przyczynowo-skutkowym, logicznego następstwa lub czasowego następstwa - terapeuta zaczyna zdanie, a pacjent kończy np. "Jeśli w czasie burzy pozostawi się wszystkie okna otwarte, to można się spodziewać, że ...." - zestaw zdań w opracowaniu 6. na bardziej zaawansowanym etapie - terapeuta czyta tekst dotyczący jakichś wydarzeń i zadaje pytania otwarte typu: jak to mogłoby się skończyć? jak mogłyby potoczyć się losy bohaterów? jakie inne skutki mogłoby mieć dane wydarzenie? itp. 7. pytania o charakterze "Co byś poradził człowiekowi, który..." np.: złapał gumę w rowerze, zapomniał portfela w kawiarni itp. EKSPRESJA I KOMUNIKACJA 1. ćwiczenia wglądu - gdzie boli, jak się czuje, o czym myśli, co się śniło, czy coś martwi itp. 2. ćwiczenia dostrzegania postępów i omawianie ich 3. ćwiczenia gestykulacji - na ten temat osobny artykuł 4. ćwiczenia komunikacji wspomaganej - korzystanie z plansz i ilustracji przedstawiających czynności i obiekty, rozmowy o przygotowywaniu napisów lub rysunków, umieszczaniu ich w różnych miejscach, pokazywaniu kartki informacyjnej w sytuacjach społecznych (na policji, w aptece, w restauracji itp.)ĆWICZENIA ARTYKULACYJNO - FONACYJNE 1. ćwiczenia koordynacji artykulacyjno-fonacyjnej 2. ćwiczenia realizacji poszczególnych głosek, sylab, słów, zdań 3. ćwiczenia różnicowania głosek i realizacji grup spółgłoskowych 4. ćwiczenia świadomości fonologicznej - wyróżniania głosek w nagłosie, śródgłosie i wygłosie 5. ćwiczenia słuchu fonetycznego - różnego typu, na przykład: - posłuchaj głosek, połącz je i powiedz jakie słowo powstało: k - o - t - posłuchaj sylab, połącz je i powiedz jakie słowo powstało: pa - pu - ga - posłuchaj słów: sowa - sofa i wskaż na rysunkach 6. ćwiczenia prozodii - typu: - powiedz to ciszej - powiedz to głośniej - powiedz to szeptem - powiedz to szybko - powiedz to powoli - powiedz w sposób wesoły - powiedz w sposób smutny - spróbujmy to zaśpiewać - spróbuj powtórzyć mój sposób akcentowania itp. ĆWICZENIA SŁOWNIKOWE 1. ćwiczenia fluencji słownej - więcej ćwiczeń z tego zakresu w osobnym artykule 2. ćwiczenia frazeologiczne - różnego typu: - dokończ powiedzenie - np. głodny jak ..., tani jak ..., uparty jak... - dokończ przysłowie - np. kto pod kim dołki kopie, ten sam w nie ... - połącz słowa (często występują one razem): nie daleko, jabłko, jabłoń - co oznacza powiedzenie: ale młyn! ? 3. ćwiczenia z synonimami, homonimami i antonimami - np.: - jak inaczej można powiedzieć: wesoły? - jakie jest przeciwieństwo słowa: czysty? - co może oznaczać słowo: zamek? 6. ćwiczenia narracyjno-słownikowe o rosnącym stopniu trudności: - dopasowywanie / wskazywanie obrazka w zależności od wypowiedzianego przez terapeutę słowa - układanie historyjki obrazkowej na podstawie historii opowiedzianej przez terapeutę (spośród rozsypanki wielo-obrazkowej) - próby samodzielnej narracji w oparciu o komiks - ćwiczenia dopasowywania usłyszanych dialogów do rysunków komiksowych z pustymi chmurkami - układanie krótkiej historyjki w oparciu o wybór kilku ilustracji np.: chłopiec, piłka, dom, rower, boisko, lody. - ćwiczenie typu: opowiedz mi o... - gdybyś spotkał ... (aktorka, wokalista itp.) - jakie pytania zadałbyś? CZYTANIE I PISANIE 1. warto rozpocząć lub przeplatać ćwiczeniami z zakresu percepcji wzrokowej typu znajdź różnicę (w kształtach różnych i litero-podobnych) 2. ćwiczenia naśladowania brzmienia liter i sylab - powtarzanie po terapeucie 3. ćwiczenia rozpoznawania liter i sylab - wskazywanie ich po usłyszeniu dźwięku 4. ćwiczenia wyróżniania napisów spośród rozsypanki graficznej z kształtami litero-podobmymi 5. ćwiczenia wyróżniania słów ukrytych w dłuższych napisach np. YPIESO 6. ćwiczenia wyróżniania napisów polskich spośród napisów pochodzących z innych języków 7. próby segregowania wydrukowanych słów według języków (jeśli pacjent miał wcześniej takie umiejętności) 8. ćwiczenia grafomotoryczne i usprawniające siłę oraz wytrzymałość mięśni dłoni 9. wskazywanie miejsca w tekście, które właśnie zostało przeczytane - tropienie tekstu wzrokiem 10. wyróżnianie znaków diakrytycznych i przestankowych 11. praca z wyrazami i tekstami oraz ilustracjami - przykłady: - przeczytaj słowo i dopasuj do niego ilustrację - znajdź w tym zdaniu niepasujące słowo - oto dwie odpowiedzi na pytanie - która nie pasuje? - czy te dwa wyrazy mają wspólne znaczenie? jakie? - znajdź błędy w tekście (literowe, gramatyczne, znaczeniowe). -----------------------------------------------------------------------------------------Polecam autorskie karty pracy do terapii:Duży zestaw kart pracy wspierający terapię afazji. Do nabycia duży zestaw (100 kart pracy) przygotowany dla osób z afazją. Do nabycia zestaw kart wspierających terapię mowy, uwagi i pamięci przygotowany z myślą o osobach lubiących psy. Do nabycia zestaw kart wspomagających terapię przygotowany z myślą o osobach lubiących sport. Do nabycia tutaj. Zaloguj sie Zarejestruj się Home Blog Jak ćwiczyć równowagę? Proste ćwiczenia na równowagę Jak ćwiczyć równowagę i po co w ogóle to robić? W jakim wieku można zacząć ćwiczenia na równowagę i czy da się to bezpiecznie robić w domowym zaciszu? Na te i inne pytania odpowiadamy w najnowszym wpisie blogowym – zachęcamy do lektury! Ćwiczenia na równowagę – po co w ogóle je wykonywać? Po co w ogóle wykonywać ćwiczenia na równowagę, a nie np. na spalanie tkanki tłuszczowej czy rozciągające? Nic nie stoi na przeszkodzie, a nawet wskazane jest, by treningi były zróżnicowane. Każdy fanatyk ćwiczeń siłowych lub spalających tkankę tłuszczową może wprowadzić kilka takich elementów do swojej codziennej, treningowej rutyny. Ćwiczenia na równowagę są polecane dosłownie każdemu, o ile nie istnieją ku temu jakieś medyczne przeciwwskazania. Dlaczego? Po co w ogóle je wykonywać? Po pierwsze: bo podczas ich wykonywania pracują mięśnie stabilizujące. Po drugie: bo poprawia się koordynacja ruchowa. Po trzecie: bo usprawnia to pracę układu mięśniowo-szkieletowego. Aż wreszcie ostatni, chociaż niemniej istotny atut ćwiczeń na równowagę, to ich korzystny wpływ na propriocepcję, czyli zmysł orientacji ułożenia części własnego ciała. Jak ćwiczyć równowagę? 2 metody Jak ćwiczyć równowagę? Podobnie jak niemal każdą inną dyscyplinę, również w tym wypadku można to robić na własną rękę lub pod okiem trenera czy też fizjoterapeuty lub rehabilitanta (np. podczas zalecanych ćwiczeń na równowagę po przebytym udarze). Każde z tych rozwiązań ma swoje zalety. Samodzielne ćwiczenia można wykonać o dowolnej porze w domowym zaciszu, ale trudniej się do nich zmobilizować. Z kolei ćwiczenia pod okiem specjalisty odbywają się w sztywnych ramach czasowych, często też w miejscu bardzo oddalonym od miejsca zamieszkania. Atutem treningu z pomocą specjalisty jest pewność, że w razie wątpliwości czy błędów, skoryguje on ewentualne niedostatki i pokaże, jak prawidłowo ćwiczyć równowagę, by osiągnąć jak najlepsze rezultaty w możliwie jak najszybszym czasie. Jak ćwiczyć równowagę, korzystając ze stworzonych z myślą o takich ćwiczeniach sprzętach? Doskonałym do tego produktem z naszej oferty air tracków jest równoważnia gimnastyczna dmuchana. Równoważnia gimnastyczna dmuchana 629,00 zł – 990,00 zł Ćwiczenia równowagi w domu Jak wykonywać ćwiczenia równowagi w domu? Czy są do tego potrzebne jakieś specjalne sprzęty? Mogłoby się wydawać, że niezbędne będzie zainwestowanie w produkt, jak platforma do balansowania o charakterystycznym, półokrągłym kształcie. Nic bardziej mylnego – do ćwiczeń równoważnych można korzystać z mebli i sprzętów, które każdy na pewno ma w domu, do najprostszych potrzebne są tylko dobre chęci. Pierwszy scenariusz ćwiczeń równowagi w domu? Należy stanąć na jednej nodze z zamkniętymi oczami i odczekać kilkanaście lub kilkadziesiąt sekund – długość sesji można codziennie wydłużać. Po jednej nodze, pora oczywiście na przeciwną. Drugi scenariusz na ćwiczenia równowagi w domu to stanie na ugiętej jednej nodze w kolanie na wysokości bioder, mając przy tym rozłożone na boki ramiona. By było trudniej, po kilkunastu sekundach można dodatkowo zamknąć oczy i wytrzymać w tej pozycji kolejnych parę sekund. Inny patent, jak ćwiczyć równowagę, to opcja możliwa do wykonania poza domem. W trakcie podróży autobusem, tramwajem czy metrem można delikatnie lub wcale trzymać się poręczy, by tylko siłą swoich mięśni starać się utrzymać pionową postawę i równowagę. Ćwiczenia na równowagę po udarze Wiele gabinetów rehabilitacji i fizjoterapii proponuje pacjentom ćwiczenia na równowagę po udarze. Niektóre z nich można także wykonywać samodzielnie w domowym zaciszu. Jakie to ćwiczenia? Bardzo zróżnicowane – wymienić można spośród nich propozycje wykorzystujące taśmy rehabilitacyjne, platformy balansowe czy roty rehabilitacyjne. Nadrzędnym celem jest przywrócenie elastyczności mięśni po udarze. Znaczenie ma także, czy udar był prawo- czy lewostronny – na tej podstawie do pacjenta dopasowuje się konkretne rodzaje aktywności. Przedstawiamy poniżej ćwiczenia po udarze lewostronnym/prawostronnym 1. Pozycja leżąca. Leżąc na plecach nogi wyprostowane, dłonie połóż na brzuchu. Przesuwaj zajętą stopę po podłożu, aż do zgięcia kolana. Powrót do pozycji wyjściowej. Ponadto możesz wykonać ćwiczenie również drugą nogą, na zmianę. Powtórz ćwiczenie kilkukrotnie w tempie, zakresie możliwym do wykonania przez pacjenta. 2. Pozycja jak wyżej. Nogi wyprostowane, ręce wzdłuż tułowia. Przesuwamy zajętą nogę w bok (odwodzenie). Powrót do pozycji wyjściowej. Ponadto możesz wykonać ćwiczenie również drugą nogą, na zmianę. Powtórz ćwiczenie kilkukrotnie w tempie, zakresie możliwym do wykonania przez pacjenta. 3. Pozycja jak wyżej. Nogi zgięte w stawie kolanowym, stopy oparte o podłoże. Ręce wzdłuż tułowia. Kolana złączone, następnie oba kolana odwodzimy w bok. Powrót do pozycji wyjściowej. Dodatkowo powtórz ćwiczenie kilkukrotnie w tempie, zakresie możliwym do wykonania przez pacjenta. 4. Pozycja siedząca. Ręka oparta o stół. Połóż pod dłoń piłkę do tenisa/ piłkę z kolcami. Przede wszystkim ćwiczenie polega na wałkowaniu piłeczki. Dodatkowo powtórz ćwiczenie kilkukrotnie w tempie, zakresie możliwym do wykonania przez pacjenta. 5. Pozycja siedząca. Ręka zajęta oparta o stół, przedramię połóż na wałku który możesz zrobić z ręcznika. Łokieć oprzyj o stół. Unieś dłoń w górę, jeśli ruch sprawia Ci trudność wspomóż drugą ręka. Ćwicząc staraj się mieć wyprostowane palce. Powtórz ćwiczenie kilkukrotnie w tempie, zakresie możliwym do wykonania przez pacjenta. 6. Pozycja siedząca przodem do stołu. Na stole połóż widelec. Połóż dłoń na stole, palce wyprostowane oparte o ząbki od widelca. Pamiętaj, palce mają być cały czas wyprostowane! Dociskaj ząbki widelca tak, aby druga część unosiła się do góry. Dodatkowo powtórz ćwiczenie kilkukrotnie w tempie, zakresie możliwym do wykonania przez pacjenta. 7. Pozycja jak wyżej. Ręka oparta o stół. Chwyć mały przedmiot np. pustą rolkę od papieru toaletowego. Dłoń oprzyj na V palcu ręki, tak żeby rolka stała na stole. Kciuk trzyma cały czas rolkę, a resztą palców spróbuj wykonać ruch wyprostu ( oderwij je od przedmiotu) następnie powrót do pozycji wyjściowej. Przede wszystkim pamiętaj, aby nie podnosić przedmiotu! Powtórz ćwiczenie kilkukrotnie w tempie, zakresie możliwym do wykonania przez pacjenta. 8. Jeśli powyższe ćwiczenie jest zbyt łatwe, możemy zmodyfikować ćwiczenie. Przede wszystkim kciuk i 2 palec przylegają do przedmiotu, a ruch wykonujemy tylko palcami od 3 do 5. Dodatkowo powtórz ćwiczenie kilkukrotnie w tempie, zakresie możliwym do wykonania przez pacjenta. 9. Pozycja siedząca przodem do stołu. Na stole połóż puszkę lub kubek papierowy. Spróbuj zrotować dłoń tak, aby puszkę położyć do góry dnem. Powtórz ćwiczenie kilkukrotnie w tempie, zakresie możliwym do wykonania przez pacjenta. 10. Pozycja jak wyżej. W ręce umieść kubek/butelkę. Spróbuj chwycić i jak najbardziej dasz radę objąć przedmiot. Możesz zwiększać wielkość przedmiotu. Powtórz ćwiczenie kilkukrotnie w tempie, zakresie możliwym do wykonania przez pacjenta. 11. Pozycja jak wyżej. Rozwiń na środku stołu szmatkę. Przede wszystkim obie ręce ułóż na dwóch rogach szmatki i spróbuj ją rolować. Gdy wykonasz ćwiczenie rozwiń ją do początkowej pozycji. Powtórz ćwiczenie kilkukrotnie w tempie, zakresie możliwym do wykonania przez pacjenta. 12. Pozycja jak wyżej. Będzie potrzebna gumka recepturka. Nałóż ją na paliczki palców dłoni zajętej. Spróbuj prostować palce otwierając dłoń. Pilnuj, aby gumka nie zsunęła się z nich. Powtórz ćwiczenie kilkukrotnie w tempie, zakresie możliwym do wykonania przez pacjenta. 13. Usiądź na krześle. Oprzyj słabszą stopę o piłkę. Dociskając stopę, przetaczaj piłkę do przodu i do tyłu. Powtórz ćwiczenie kilkukrotnie w tempie, zakresie możliwym do wykonania przez pacjenta. 14. Usiądź na krześle. Zajętą rękę podtrzymaj zdrową, w okolicy nadgarstka. Stopy ustaw na szerokości bioder. Nogę zajętą lekko cofnij do tyłu. Ruch: pochyl tułów do przodu aby wstać, następnie spróbuj usiąść z obciążeniem nogi zajętej. Powtórz ćwiczenie kilkukrotnie w tempie, zakresie możliwym do wykonania przez pacjenta. 15. Stań przodem do stołu. Ręce wyprostowane oparte o blat. Noga zajęta w zakroku, kolano wyprostowane. Pacjent próbuje zgiąć zajętą nogę w kolanie, z oderwaniem stopy i dotknięciem blatu stołu. Powtórz ćwiczenie kilkukrotnie w tempie, zakresie możliwym do wykonania przez pacjenta. Ćwiczenia po udarze lewostronnym/prawostronnym pomogą Ci w łatwy sposób powrócić do dawnej sprawności. Ćwiczenia po udarze możesz teraz samodzielnie wykonywać bez wychodzenia z domu. Zobacz również: Udar Mózgu Leczenie takiej groźnej choroby jak udar mózgu musi być poprzedzone dokładna diagnostyką. Badania i leczenie chorego z udarem mózgu Chorym na udar mózgu wykonuje się szereg badań w celu ustalenia miejsca i stopnia uszkodzenia mózgu oraz poznania charakteru udaru i wykluczenia innych chorób. Niektóre badania wykonywane przy udarze: Elektrokardiogram – wykrycie zaburzeń pracy serca. Badania krwi – poziom cukru, cholesterol, zaburzenia krzepnięcia, elektrolity. Tomograf komputerowy głowy (TK) – potwierdzenie rozpoznania i ustalenie, czy udar jest krwotoczny, czy niedokrwienny. Ultrasonograf tętnic (USG) – ustalenie czy są zwężenia lub niedrożność tętnic szyjnych. Rezonans magnetyczny (NMR) – badanie rozstrzygające w razie wątpliwości. Rodzaj badań wykonywanych u pacjenta z udarem mózgu określa lekarz i on decyduje o sposobie leczenia. Najczęściej jest to leczenie szpitalne, najlepiej na specjalnych oddziała udarowych, dobrze przygotowanych do rozpoznawania i leczenia przypadków udaru mózgu. Decydujący jest czas, w jakim pacjentowi zostanie udzielona specjalistyczna pomoc, dlatego nie należy zwlekać z wezwanie pogotowia ratunkowego. Sposób leczenia zależy od tego, czy był to udar krwotoczny, czy niedokrwienny, jaki czas minął od wystąpienia pierwszych objawów, oraz od towarzyszących innych dolegliwości lub chorób. Udar mózgu to nagłe zdarzenie, zachorowanie, w którym występują ogniskowe zmiany neurologiczne w wyniku zaburzeń w krążeniu mózgowym. Udary niedokrwienne stanowią ok. 80% wszystkich udarów, udary krwotoczne ok. 20%. Rehabilitacja po udarze to bardzo złożony proces zależny od tego, czy chory miała udar niedokrwienny (zawał mózgu) czy udar krwotoczny (wylew), zależy od oceny zdrowia chorego, której dokonuje lekarz neurolog już od pierwszych dni udaru jeszcze na oddziale udarowym. Rehabilitacja po udarze zaczyna się więc zależnie od stanu zdrowia chorego jeszcze w czasie pobytu chorego w szpitalu. Terapia ta jest bardzo indywidualnie dobierana przez rehabilitanta, jeżeli chodzi o dochodzenie do sprawności czuciowej i fizycznej oraz psychologa przy odzyskiwaniu sprawności psychicznej, a także logopedy, kiedy udar spowodował zaburzenia mowy. Rehabilitacja pacjenta leżącego po udarze obejmuje: pielęgnację chorego, niedopuszczenie do powstania odleżyn, poprawa krążenia, poprawę czucia, usprawnienie funkcjonowania narządów ruchu, pionizacja, uelastycznianie tkanek oraz zapobieganie powstawania przykurczów. U lekarzy ze znacznym porażeniem jednostronnym najważniejsze jest, aby ocenić palpacyjnie stopień uszkodzenia tkanek. Zaczyna się od głaskania i lekkiego masowania tych porażonych części ciała, aby stopniowo przywracać zaburzone czucie, szczególnie dotyczy to porażonej części twarzy oraz kończyny górnej i dolnej. Jest to rehabilitacja, którą można za zgodą lekarza rozpocząć już nawet w 3-9 dniu po udarze. Kolejny etap to masaż głębszy porażonych części kończyn poprzez rozcieranie, ugniatanie, podłużne, uciski jednocześnie, masaż stopniowo może być coraz głębszy, ale powolny. Niedowład po udarze jest zazwyczaj jednostronny, w którym najwcześniej ustępują stany porażenia twarzy i kończyny dolnej, natomiast najdłużej potrafią utrzymywać się stany porażenia ręki a najbardziej palców. Kończyna górna jest w przywiedzeniu, zgięta w stawie łokciowym, nawróconym przedramieniem i zgiętym nadgarstkiem i palcami. Kończyna dolna jest usztywniona, nadmiernie wyprostowana w stawie kolanowym, a stopa ustawiona w silnym zgięciu podeszwowym. Podczas chodzenia chory pochyla się zawsze w stronę nieporażonej części ciała, przerzuca prażoną kończynę dolną półkolem do przodu, a przy utraconej zdolności zginania w stawie kolanowym i biodrowym może oderwać opadającą stopę od ziemi. Takie poruszanie się musi nadal rehabilitowane, aby zniwelować w następstwie skłonność do asymetrii całego układu mięśniowo-szkieletowego i dlatego również z tego powodu konieczna jest fizykoterapia bardzo indywidualnie dobrana do stanu chorego. Przede wszystkim przed podjęciem ćwiczeń usprawniających kończyny należy zwrócić uwagę na bóle głowy u chorego, na skłonność do zawrotów głowy, wahań ciśnienia tętniczego i wprowadzać rehabilitację ruchową stopniowo i ostrożnie pod okiem doświadczonego rehabilitanta. Rehabilitacja może być prowadzona zależnie od stanu i możliwości samodzielnego poruszania się na oddziale szpitalnym rehabilitacyjnym albo ambulatoryjnie w otwartych placówkach rehabilitacyjnych. Ćwiczenia usprawniające: to najczęściej ćwiczenia kończyn w podwieszeniu bez obciążeń, ćwiczenia rozciągające przy drabince z taśmą, ćwiczenia rozciągające stóp, ud, z piłką na materacu oraz rowerek rehabilitacyjny Wskazane są spacery (w miarę możliwości pacjenta), oczywiście należy chronić głowę i ramiona przed nadmiernym słońcem i przegrzaniem. Zależnie od stanu chorego i wskazań lekarza należy kontynuować rehabilitacje po udarze po wyjściu ze szpitala. UDAROWCY: Czym jest stopa opadająca? Stopa opadająca jest zaburzeniem funkcjonalnym, polegającym na niemożliwości lub utrudnieniu w uniesieniu stopy i palców w czasie chodu. Takie ograniczenie zmusza osobę do wysokiego uniesienia całej kończyny w trakcie jej przemieszczenia do przodu, w celu uniknięcia ciągnięcia palcami po podłożu. UDAROWCY: W wyniku czego powstaje? Stopa opadająca powstaje najczęściej na skutek uszkodzenia nerwu, może być spowodowana zaburzeniem w kontroli pracy mięśni odpowiadających za uniesienie stopy, uszkodzeniem tych mięśni, patologią w mechanice stawu skokowego, a często jest skutkiem kilku wymienionych wyżej przyczyn. Stopa opadająca może być objawem tymczasowym, lub może być zmianą stałą. UDAROWCY: Jak wielką przeszkodą jest ta dysfunkcja w normalnym życiu codziennym osób po udarze mózgu? To zależy od stopnia zaburzenia kontroli pracy mięśni. W przypadku udaru mózgu opadanie stopy może prowadzić do zaburzenia równowagi w czasie chodu, zwiększenia ryzyka upadku, a przy występującym zwiększonym napięciu mięśniowym, może prowadzić do ograniczenia ruchu w stopie i przykurczów mięśniowych. Stopa opadająca jest często zmianą funkcjonalną utrzymującą się przez całe życie osoby po udarze, ale w żaden sposób nie wpływa na przeżywalność osoby, która ten udar przeszła. UDAROWCY: W jaki sposób możemy leczyć stopę opadającą? Metody leczenia polegają na przywróceniu funkcji mięśni pozwalających na uniesienie stopy i na leczeniu kompensującym poprzez przeciwdziałanie jej opadaniu, w celu przywrócenia normalnej fazy chodu. Wybór leczenia i rehabilitacji zależy nie tylko od stopnia zaburzenia kontroli mięśniowej kończyny dolnej na skutek udaru, ale również od trybu życia pacjenta, zaangażowania pacjenta w proces rehabilitacji, zdolności manipulacyjnych w kończynie górnej (codzienne zakładanie ortozy), pomocy ze strony rodziny, itd. W wyborze metod rehabilitacyjnych ważne jest oparcie się na ewidencji naukowej potwierdzającej lub negującej efektywność technik rehabilitacyjnych. Przegląd najnowszej literatury w zakresie rehabilitacji poudarowej nie popiera jednej techniki, ale daje pewne wskazania do ich zastosowania. Funkcjonalna elektryczna stymulacja nerwu strzałkowego w czasie chodu wykazała poprawę zdolności chodu, ale nie wpłynęła na poprawę szybkości chodzenia. Stymulacja elektryczna w połączeniu z terapią konwencjonalną (ćwiczenia wzmacniające, ćwiczenia równowagi) wpłynęła na poprawę szybkości chodu, ale grupa badawcza była statystycznie niska. Brak jest dobrych jakościowo badań nad efektywnością stosowania ortozy na stopę opadającą. Istnieją opisy pojedynczych przypadków, gdzie zastosowanie ortozy w czasie nauki chodzenia przyniosło pozytywne rezultaty. Jedno z opracowań nie wskazało na różnicę między zastosowaniem ortozy z wolnym stawem skokowym, w porównaniu z ortozą ze sztywnym stawem skokowym. Wszystkie opracowania dotyczą osób, u których udar nastąpił kilka tygodni lub miesięcy przed rozpoczęciem badań, dlatego zastosowanie ortozy na stopę powinno być brane pod uwagę w późniejszym (przewleklym) procesie rehabilitacji, a nie w jej okresie ostrym. Jeżeli decydujemy się na zastosowanie ortozy na stopę, powinna ona być dobrana,mierzona i wykonana indywidualnie dla każdej osoby. UDAROWCY: Czy oklejanie taśmą metody Kinesio daje skuteczne efekty w poprawie funkcji stopy? Zastosowanie metody Kinesio® taping w rehabilitacji neurologicznej przedstawiono w kilku opracowaniach, a jej skuteczność zależała od wybranego celu terapeutycznego. Metoda Kinesio® taping ma zastosowanie w redukcji obrzęku stopy (osłabione mięśnie nie wytwarzają „pompy” dla wspomagania przepływu chłonki), stymulacji mięśni stopy poprzez działanie na zakończenia czuciowe i powieź otaczającą mięśnie, a także poprzez mechaniczne ustawienie stopy w pozycji zmniejszającej kąt opadnięcia stopy, co przyczynia się do poprawy mechaniki chodu. UDAROWCY: Na czym opiera się technika oklejania stopy opadającej metodą Kinesio Taping? Techniki oklejania stopy różnią się od siebie i zależne są od określonego celu terapeutycznego. Dobór techniki odbywa się na postawie dokładnej oceny zakresu ruchu, siły mięśniowej, oceny funcjonalnej, stopnia obrzęku, itd. W przypadku występowania obrzęku stosujemy technikę korekcji limfatycznej w celu wspomagania drenażu limfatycznego. W celu poprawy mechaniki chodu stosujemy technikę korekcji funcjonalnej, która wspomaga uniesienie stopy w fazie przenoszenia kończyny dolnej. UDAROWCY: Jakie mięśnie należy okleić i o czym należy pamiętać? Technikę „mięśniową” stosujemy w celu wspomagania działania mięśnia piszczelowego przedniego, pamiętając o występujących zaburzeniach w kontroli innych mięśni wpływających na pracę mięśnia piszczelowego przedniego. Do nich należy grupa łydki, uda i grupa kulszowo-goleniowa. Przed wyborem techniki należy ocenić funkcje tych mięśni w spoczynku i w czasie chodu ( Rys 1. Wspomaganie przedniego Rys 2. Hamowanie łydki Rys 3. Pierwsza faza korekcji funkcjonalnej UDAROWCY: Czy Pani jako autorytet w dziedzinie rehabilitacji często uzyskiwała pozytywne wyniki w poprawie funkcji stopy opadającej dzięki stosowaniu taśm Kinesio Tex Gold? taśmę KinesioTex ™Gold w codziennej pracy z osobami po udarze mózgu, przede wszystkim ze względu na duże możliwości w jej zastosowaniu. Technikę mięśniową stosuję w czasie ćwiczeń wprowadzających do nauki chodzenia. Technikę korekcji funkcjonalnej stosuję w trakcie nauki chodu w celu uzyskania stabilizacji stawu skokowego. Technika korekcji limfatycznej stosowana często w połączeniu z zastosowaniem ortozy okazała się bardzo pomocna w redukcji obrzęku i lepszym „dopasowaniu” łuski do techniki zależeć będzie zawsze od przeprowadzonego badania klinicznego i doświadczenia terapeuty. UDAROWCY: Dziękujemy bardzo za rozmowę.

ćwiczenia z taśmą po udarze